Benim gibi birçok diyetisyen arkadaşımın şikayet ettiği konulardan biri de bizim mesleğimizin sadece kilo vermekle alakalı olduğunun düşünülmesidir. Aslında mesleğimizin geniş bir alanı var. Kilo verme görünen yüze bunu dışında kilo aldırma ve kalp hastalıları, diyabet, böbrek hastalıkları gibi birçok kronik hastalığın beslenme tedavisinde bize ihtiyaç vardır.
Ben bu yazımda aşırı zayıflıktan ve beslenme tedavisinden bahsedeceğim. Aşırı zayıflığında istenmeyen bir durum olduğunu söylediğimde birçok danışanım:
Ee o zaman biz ne yapacağız, diyorlar.
Bireylerin beden kitle indeksine (BKİ) bakarak kişilerin zayıf, normal ve kilolu olduğuna karar veririz. BKİ zor bir hesaplama değildir. Kiloyu boyun karesine bölerek bu indekse ulaşabiliriz (Kilo/Boy²). Sağlık bir bireyin BKİ’si 20.0 – 24.9 arasında olmalıdır. Eğer BKİ 18,5 ve altı ise bu istediğimiz bir durum değildir. Bu durum yetersiz beslenmenin göstergesidir.
- Bireyin bağışıklık sistemi düşüktür. Bu yüzden enfeksiyon hastalıklarına yakalanma riskinde bir artış vardır. Kronik diyare (ishal) görülebilir. Bu yüzden kısır bir döngü oluşur. Birey enfeksiyondan dolayı kilo alamaz kilo alamadığı için hastalığın şiddeti ve süresi artar.
- Yetersiz beslenmeden ötürü vitamin ve mineral eksiklikleri ve buna bağlı hastalıklar olabilir.
- Bireyin kemik ve kas sistemi güçsüz olur. Hareketleri yavaştır ve çabuk yorulur. Kemik ve kas ağrıları olur.
- Saçlar güçsüz, deri mattır.
Zayıf olan bir çok birey çok yediğini ancak kilo alamadığını söyler. Kesinlikle danışanın yaptığı bir yanlışlık vardır. Eğer kişi sağlıklı kilosuna ulaşmak istiyorsa bu konuda eğitim almış bir diyetisyene başvurmalıdır. Zayıf bireylerin mide çapı küçüktür. Bu yüzden ana öğünler dışında ara öğünlerde de enerji ve besin içeri yüksek besinler önerilmelidir. Hatta bir öğünde tüketmesi ilk zamanlar için zor ise ara öğün sayısı arttırılabilir. Ara öğünlerde sütlü tatlılar, kuru yemişler, taze sıkılmış meyve suyu (içine pekmez ya da bak katılabilir) gibi besinler verilebilir. Kahvaltı alışkanlık haline getirilmelidir. Öğün atlanmamasına dikkat edilmelidir. Kilo alınmamasına sebep psikolojik bir durum ise bu durumun çözümüne gidilmelidir. Egzersiz yapmak sadece kilo vermek için değil kilo almak içinde önemli bir yöntemdir. Ayrıca kişide enfeksiyonel bir hastalık varsa protein içeriği yüksek besinler diyetinde yer almalıdır. Ben zaten zayıfım deyip aşırı yağlı besinler tüketilmemelidir. Zayıflığa bağlı vitamin ve mineral yetersizliği varsa buna uygun bir beslenme tercih edilmelidir. Zayıflığa neden olan hipertiroidi gibi kronik bir hastalık ise doktor ve diyetisyen birlikte çalışmalıdır.
Görüldüğü gibi zayıflıkta istediğimiz bir durum değildir. Sağlıklı bir şekilde kilo almak ve ideal ağırlığınıza ulaşmak için bir diyetisyene gitmeyi ihmal etmeyiniz.
Dyt. Gözde BULAT
- Beslenme Uzmanı
- Profesyonel Yazar
- Polatlı
Merhaba ben akdeniz üniversitesi hemşirelik fakültesinde öğrenciyim
Beslenme dersi için hocamız bir sunum ödevi verdi.Kaşektik hastalarda beslenme konusu
ama aradığım hiç bir bilgiyi bulamadım yardımcı olur musunuz ?