GDS Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), obezitenin küresel sağlık için başlıca endişe kaynağı olduğunu sürekli olarak vurgulamaktadır. Enerji tüketimi ve yakımı dengesizliği nedeniyle aşırı yağ biriktiği bilinmesine rağmen araştırmacılar bu orantısızlığa neden olan spesifik mekanizmaları daha derinlemesine anlamaya çalışmışlardır.
Philosophical Transactions of the Royal Society B dergisinde yayınlanan çalışma, protein kaldıraç hipotezini (PLH) bu temel sorulara potansiyel bir cevap olarak araştırıyor. Obezite araştırmalarına bütüncül bir bakış açısı getirmeyi amaçlayan çalışma, beslenme ekolojisi, ekolojik bilimler ve beslenme geometrisinden oluşan bütünleştirici bir çerçeve sunarak obezitenin altında yatan nedenlere kapsamlı bir yaklaşım getiriyor.
Beslenme ve ekoloji bilimlerini harmanlayan beslenme ekolojisi, beslenme ve biyolojinin insan ve hayvanlarda nasıl etkileşime girdiğini inceler. Buna karşılık, beslenme geometrisi, gıda ortamlarındaki bu etkileşimi incelemek için analitik bir mercek sağlar. Çok boyutlu geometrik gösterimlerle, diyet bileşenlerinin etkilerini inceleyerek, biyolojik ve çevresel unsurlarla birlikte besin ilişkilerini inceleyen ideal bütünleştirici modeller oluşturur.
Yüksek yağ ve karbonhidrat tüketimi nedeniyle obezite oranlarının yükseldiği bir çağda, protein alımı sürekli olarak sabit kalmaktadır. Çalışma, proteinin enerji zengini karbonhidratlar ve yağlar tarafından seyreltilmesinin yanlışlıkla gıda tüketiminde artışa neden olarak obeziteye yol açabileceğini öne sürüyor. Bu durum, çok sayıda organizmada gözlemlenen ve yaygın bir doğal fenomeni yansıtan belirli besin iştahları ile de desteklenmektedir.
Proteinin davranışsal yönleri araştırılmış olsa da, sinirsel yollar ve FGF21 gibi endokrin sinyaller gibi mekanizmalar da dahil olmak üzere protein alımının düzenlenmesinin inceliklerini anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir. Araştırma diyetteki protein içeriğinin değiştirilmesinin genel enerji tüketimini önemli ölçüde etkileyebileceğini vurgulamaktadır. Protein kaldıracı, %10-30 diyet proteini aralığında çok önemli görünmekte ve enerji alımını yönetmedeki rolünün altını çizmektedir.
Ultra işlenmiş gıdaların yükselişi, diyet protein seyreltmesi olgusuyla doğrudan bağlantılıdır. Karbonhidrat ve yağ bakımından zengin olan bu tür gıdalar, genel enerji tüketiminin artmasına neden olmaktadır. Bu gıdaların cazibesi, satın alınabilirliği ve lezzeti gibi temel faktörler, yaygın tüketimlerinin arkasındaki suçlular olabilir ve toplumsal tercihler ve bunların sağlık sonuçları hakkında soruları gündeme getirmektedir. Ayrıca protein kaldıraç teorisindeki bütünleştirici modeller, diğer ilgili diyet fenomenlerine ve bunların kilo yönetimi üzerindeki etkilerine ışık tutmaktadır. Diğer enerji kaynaklarına kıyasla proteindeki önemli artışların yaşa bağlı kilo alımına ve obezite ile ilgili diğer zorluklara yol açabileceğini öne sürmektedirler.
medimagazin.com.tr/guncel/obezite-bulmacasini-cozmek-protein-kaldirac-hipotezi-yeni-anlayislar-sagliyor-106908
