GDS Karmaşıklık Bilim Merkezi ve Viyana Tıp Üniversitesi‘nden Peter Klimek liderliğindeki araştırmacılar, hamilelik sırasında yetersiz beslenmenin yaşamın ilerleyen dönemlerinde tip-2 diyabet gelişme riskini önemli ölçüde artırdığına dair ikna edici kanıtlar ortaya koydu. Bu araştırma, bu bağlantıyı öne süren önceki çalışmalara dayanarak kıtlık dönemlerinde doğanlar arasında yeni diyabet vakalarının görülme sıklığını inceledi.
Araştırma ekibi, 2012’den 2017’ye kadar Avusturya nüfusunun %99,9’unu kapsayan kapsamlı bir veri setini analiz etti. Yaklaşık 3,5 milyon kişiden oluşan bu örneklem içinde 746.184 kişinin diyabet tedavisi gördüğünü keşfettiler. Kapsamlı veri seti, araştırmacıların ek varsayımlara veya modellemeye ihtiyaç duymadan tüm nüfus için yaşa özgü ve bölgesel insidans oranlarını doğrudan ölçmelerine olanak sağladı.
Diyabet vakalarında endişe verici artış
Çalışma ilk kez diyabet vakalarının sadece genel yaygınlığına değil, aynı zamanda insidansına veya belirli zaman dilimlerinde ortaya çıkan yeni vaka sayısına da inceledi. En şiddetli iki kıtlık dönemi olan 1939 ve 1946/1947 yıllarında doğan kişiler arasında, 2013-2017 yılları arasında yeni diyabet vakalarının görülme sıklığı, karşılaştırılabilir yıllara göre %78’e kadar daha yüksekti.
Bu kıtlıklar sırasında doğan erkekler, diyabet vakalarında %78’e varan şaşırtıcı bir artışla en önemli etkiyi gösterirken, kadınlar %59’a varan daha yüksek bir riskle karşı karşıya kaldı. Bilim insanları, diyabet ve diğer ilgili hastalık riskinin artmasının, doğmamış çocuğun metabolizmasının beslenme açısından zayıf bir ortama uyum sağladığı hamilelik sırasında meydana gelen genetik programlamanın bir sonucu olduğuna inanmaktadır. Doğru beslenme yaşamın ilerleyen dönemlerinde yeniden sağlanmazsa, uyumsuzluk meydana gelir ve etkilenen doğum kohortlarında metabolik ve kardiyovasküler hastalıkların artmasına neden olur.
Doğum öncesi yetersiz beslenmenin sonuçları ve diyabet riski üzerindeki etkisi bu durumun ötesine uzanmaktadır. Kıtlık sırasında doğan hem erkeklerde hem de kadınlarda kalp yetmezliği, arteriyel hipertansiyon, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve böbrek hastalığı gibi diğer komorbid hastalıkların görülme sıklığı da daha yüksektir. Bu bulgular, üreme sağlığının ele alınmasının ve hamilelik ve doğum sonrası erken dönemde yeterli beslenmenin sağlanmasının önemini vurgulamaktadır.
Araştırmacılar, diyabetle mücadeleye yönelik halk sağlığı girişimlerinin yalnızca yaşam tarzı faktörlerine odaklanmaması, aynı zamanda üreme sağlığına ve hamilelik sırasında doğru beslenmeye de dikkat etmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Doğum öncesi yetersiz beslenme ile diyabet riski arasında güçlü bir bağlantı olduğuna dair kanıtlar göz önüne alındığında, yetkililerin toplumda diyabeti önleme ve yönetme konusunda daha bütüncül bir yaklaşım benimsemeleri gerekmektedir. Çalışmanın baş araştırmacısı Peter Klimek şunları vurguluyor:
Bulgularımız, diyabetle mücadeleye yönelik halk sağlığı çabalarının yalnızca yaşam tarzı faktörlerine odaklanmaması gerektiğini açıkça göstermektedir. Üreme sağlığının yanı sıra hamilelik sırasında ve doğum sonrası erken dönemde yeterli beslenmenin önemi de göz önünde bulundurulmalıdır.
Bu dönüm noktası niteliğindeki çalışma, doğum öncesi yetersiz beslenmenin uzun vadeli sağlık sonuçları üzerindeki önemli etkisini vurgulamakta ve hamilelik sırasında üreme sağlığı ve beslenmenin iyileştirilmesi için acil dikkat çağrısında bulunmaktadır. Tip 2 diyabetin küresel yaygınlığı artarken, bu bulgular bu karmaşık ve yaygın hastalıkla mücadelede halk sağlığı stratejilerinde devrim yaratma potansiyeline sahiptir.
medimagazin.com.tr/guncel/arastirma-gebelik-sirasinda-yetersiz-beslenme-diyabet-insidansini-artirir-106464
