Diyetisyen Hakkı Karaca Sitrülin, nitrojen homeostazında kilit rol oynaması ve düzenleyici özellikleri gibi metabolik faaliyetleri fark edildikten sonra önemi artmış bir non-esansiyel aminoasittir.
Sitrüllin ile glutaminin birlikte kullanılması durumunda nitrik oksit üretimini artacağı düşünülmektedir. Nitrik oksit ise iskelet kaslarına oksijen ve besin taşıma görevi üstlenmektedir. Bu sayede kaslara daha fazla besin ve oksijen geçişi sağlanabilir. Ayrıca sitrülinin kas erimesine sebep olan katabolik olayları önlediği düşünülmesine rağmen henüz bu konuda yeterli çalışmalar yapılmamıştır, bu konuyu destekleyecek yeni çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.
Ergojenik besin desteklerinden glutamin sporcular tarafından sıkça kullanılmaktadır.
[alert-note]Glutamin iskelet kasında ve kanda oranı en yüksek olan aminoasittir.[/alert-note]
Glutaminin en önemli metabolik işlevleri kısaca bağışıklık sistemine ve mide-barsak fonksiyonlarına sağladığı faydalar olarak belirtilebilir ancak yoğun egzersizler sırasında vücuttaki glutaminin azalacağı ve bunun da egzersizden kaynaklanan inflamasyonlarda artışa sebep olacağı düşünülmektedir. Egzersiz öncesi glutamin tüketiminin proinflamatuar sitokin salınımını azalttığı bilinmektedir.
Uzun süreli egzersizlerde plazma glutamin seviyesi düşmekte ve bunun sonucu olarak immun fonksiyonlarda azalma olduğu iddia edilmektedir. Plazma glutamin seviyesi egzersizin süresi ve şiddeti üzerinde oldukça önemli bir etkendir. Yapılan çalışmalarda kısa süreli egzersizlerde plazma glutamin seviyesinde artış gözlenmiştir, ancak egzersiz süresi uzun olduğu zaman durum değişmektedir. Örneğin maraton koşularında plazma glutamin seviyesinde düşüş gözlemlenmiştir.
Yapılan bir çalışmada maraton gibi uzun süreli egzersizlerde plazma glutamin seviyesinde gerçekleşen düşüşü engelleyebilmek için sporculara dinlenme zamanlarında ve egzersiz sonrası glutamin takviyesi yapılmıştır. Sporcular maraton yarışından hemen sonra ve 1-2 saat sonra olmak üzere 2 defa 5 gram glutamin takviyesi yapılmıştır. Yarıştan 1 saat sonra yapılan kan testinde glutamin seviyesinde düşüş gözlenmiştir.
Legault ve arkadaşları 2015 yılında yaptıkları çalışmada, glutamin desteğinin antrenman sonrası oluşan kas hasarına ve toparlanma süresine olumlu katkılar sağlayacağını bildirmişlerdir.
Detaylı tavsiyeler için lütfen diyetisyeninize danışın.
[toggle title=”Yararlanılan kaynaklar”]1.Yılmaz B, Türker PF, Sporcularda İmmünonütrisyon Desteği, Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi Cilt 3 Sayı 1 (2015) sf:60-64 2.Kafkas ME, Demirtaş E, Kafkas A, Anabolik Etkiye Sahip Besin Takviyeleri: Potansiyel Mekanizmalar ve Kas Gelişimi İnönü Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2017,4(2),48-56 3.Karakuş M, Sporcularda Ergojenik Destek, Spor Hekimliği Dergisi Cilt: 49, S. 155-167, 2014 4.Legault Z, Bagnall N, Kimmerly DS, The influence of oral L-glutamine supplementation on muscle strength recovery and soreness following unilateral knee extension eccentric exercise. Int J Sport Nutr Exerc Metab, 25(5),2015 417-26[/toggle]
