Prebiyotikler hangi besinlerde bulunur?

Prebiyotikler, sindirim sistemi içerisinde çok önemli role sahiptir. Barsak florasını oluşturan bakterileri destekleyen, hastalığa neden olan bakterilerin çoğalmasını önleyen ve barsak florasının sağlıklı gelişimi sağlayan besin içerikleridir. Ayrıca prebiyotikler barsak hareketlerini düzenler, birçok vitamin ve mineralin emilimini artırır.

Yapılan araştırmalar diyette yüksek prebiyotik kullanılarak bir çok hastalığın önlenebildiğini ortaya koymaktadır. Prebiyotikler kan kolestrol ve trigliserit seviyelerini düzenler bağışıklık sistemini güçlendirir, kolon kanseri ve osteoporoz riskini azaltır.

İnülin

Inülin Laktobasillus ve Bifidobacteria türlerinin büyümesini uyarmaktadır. Daha çok:

• buğday,
• soğan,
• enginar,
• sarımsak ve
• pırasada bulunmaktadır. Ayrıca hindiba bitkisinin %15 ila 20’si inülinden oluşmaktadır. Yapılan araştırmalar bu prebiyotiklerin inflamatuvar barsak hastalığında mukozal inflamasyonda iyileşme sağladığını göstermiştir.

Galaktooligosakkaritler

Galaktooligosakkaritler bir diğer önemli prebiyotik grubudur. Bu prebiyotik grubu daha çok:

• anne sütü,
• inek sütü ve
• yoğurtta bulunur. Yapılan çalışmalar bu prebiyotiklerin kabızlık sorunu çeken hastalarda iyileşme hızını artırdığını göstermektedir.

Fruktooligosakkaritler

Fruktooligosakkaritler fermente olduklarında kalsiyum ve magnezyum gibi minerallerin emilimini artırmakta ve aynı zamanda fermantasyonları sonucu oluşan kısa zincirli yağ asitleri de sodyum emilimini artırmaktadır. Fruktooligosakkaritlerin kan kolesterol ve kan glikoz seviyelerini düşürdüğü bilinmektedir. Fruktooligosakkaritler daha çok:

• arpa,
• çavdar,
• yer elması,
• muz,
• bal,
• domates ve
• buğdayda bulunmaktadır.

Laktüloz

Laktazdan üretilir ve prebiyotik etkiye sahiptir. Yapılan çalışmalar bu prebiyotiklerin barsak içeriğini aktifleştirdiğini, safra taşı oluşumunu önlediğini, kan şeker ve kolesterol düzeylerini kontrol ettiğini ve mineral emlimini artırdığını ortaya koymaktadır.

Yüksek dozlarda kullanıldığında laksatif etkiye yol açtığı için günümüzde besin olarak kullanılmamaktadır.

Prebiyotiklerin tüketilmesi NIDDM, kalp damar hastalıkları, gastrointestinal hastalıklar ve obezite gibi birçok hastalığı önleme konusunda önemli katkılar sağlamaktadır.

[toggle title=”Yararlanılan Kaynaklar”]

O. Yerlikaya, C. Karagözlü, Prebiyotik Ürünler ve İnsan Sağlığına Etkileri, Akademik Gıda 7(5) (2009) 51-55

Y. S. Sakin, A.Tanoğlu, Prebiotics and Their Effects on Human Health Medicine Science, 2016;5(Supp):210-23[/toggle]