Diyetisyen Hakkı Karaca Aflatoksin M1 , aflatoksin B1 ‘in hidroksillenmiş metabolitlerinden biridir.
Sütün elde edildiği hayvanların tükettiği yemlerin Aflatoksin B1 içermesi sebebiyle süt ürünlerinde Aflatoksin M1 bulunmaktadır.
Aflatoksin M1 süt toksini olarak adlandırılmaktadır ve bu süt toksini kanserojenik etkiler içermektedir. Uluslararası Kanser Araştırma Enstitüsü‘nün (IARC) 1993 yılında yaptığı araştırmaya göre muhtemel kanserojenik mikotoksin olarak belirlenmiştir.
Aflatoksin M1’in süt ve süt ürünleriyle kontamine olması, immunolojik sistemi henüz zayıf olan ve önemli miktarda süt tüketen yeni doğmuş ve gelişme çağındaki çocuklar için önemli bir tehdit oluşturmaktadır.
Aflatoksin riskini minimuma indirmek için pek çok ülkede süt ve süt ürünlerinde bulunabilecek Aflatoksin M1 miktarları belirlenmiştir. Avrupa Birliği 0.05 mg/kg olarak belirlerken Amerika Birleşik Devletleri Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) 0.5mg/kg olarak belirlemiştir. Ülkemizdeki limitler ise Avrupa Birliği ile paralellik göstermektedir.
Peynir yapımında Aflatoksin M1 ile kontamine olmuş süt kullanıldığında, peynire geçen Aflatoksin M1 miktarı araştırılmıştır. Yapılan bu çalışmada sütte bulunan Aflatoksin M1‘in %60’ının peynir altı suyuna %40’ının peynire geçtiği görülmüştür.
Yeni doğmuş ve gelişmekte olan bebeklerin temel besin kaynağı anne sütü ve bebek mamalarıdır. Bebeklerin kanserojenik maddenin biyotransformasyonu mekanizaması zayıf olduğu için Aflatoksin M1’e karşı daha hassaslardır.
Süt ve süt ürünlerinin bebekler ve gelişmekte olan çocuklar başta olmak üzere insanların temel besin maddelerinden biri olması sebebiyle Aflatoksin B1 kontrollerinin etkin bir şekilde yapılması ve hayvan yemlerinde bulunan Aflatoksin B1’in sınırlandırılması Aflatoksin M1 riskinin azalmasına katkıda bulunabilir.
[toggle title=”Yararlanılan Kaynak”]Bülent Kabak, Işıl Var, Süt ve Süt Ürünlerinde Aflatoksin M1 Problemi, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü, Adana 2004, sf:275-279[/toggle]
