Diyetisyen Işıl Özbay Kinoa olarak bilinen Chenopodium quinoa…
Kazayağıgiller familyasından tek yıllık, tohumla çoğalan, otsu bir bitki olup, glutensiz bir türdür. Buğdaygiller ailesine ait olmadığı için yalancı tahıl (psödotahıl) ve hatta yalancı tohum olarak kabul edilir.
Kinoa tohumu son derece besleyicidir. Bazı uzmanlara göre de, kinoa dünyadaki açlık sorununa çare olabilecek bir üründür. Küresel olarak dikkat çekmek amacıyla Birleşmiş Milletler, 2013 yılını Uluslararası Kinoa Yılı ilan etmiştir.
İnsan beslenmesinde önemli yeri olan protein, diyet lifi, esansiyel yağ asitleri, mineraller, vitaminler ve biyoaktif bileşenlerce zengin olmaları, iyi bir enerji kaynağı olmaları, kinoayı yaygın olarak kullanılan diğer tahıl çeşitlerinden farklı kılmaktadır.
100 gramında:
- 368 kkal enerji olu,
- %10 – 18 protein,
- %4.5 – 8.75 yağ
- %2.1 – 4.9 lif içermektedir.
Glutensiz olması ve yüksek besin değeri nedeniyle çölyaklı bireylerin diyetlerinde kullanılması önerilmektedir. Kinoa, sütünkine benzeyen ve balık, sığır eti, soya fasulyesi ve buğdakinden daha yüksek biyolojik bir değere (% 83) sahiptir. Bütün esansiyel aminoasitleri içerir ve dengeli bir amino asit profiline sahiptir. Kinoa, % 37’den fazla esansiyel amino asit içerir.
Tohumlarındaki yüksek Ca içeriği yeni tanı alan çölyak hastaları arasında iyi bilinen osteopeni ve osteoporoz prevalansı nedeniyle çölyak hastaları için özel bir önem taşır .
Kinoanın yüksek besin değeri, terapötik ve glutensiz içerik özellikleri de dahil olmak üzere çocuklar, yaşlılar, yüksek performanslı sporcular, laktoz intoleransı olan bireyler, osteoporoz eğilimli kadınlar, anemi, şeker hastalığı, dislipidemi, obezite ve çölyak hastalığı gibi yüksek risk grubundaki tüketicilere fayda sağlayabileceği belirtilmiştir.
Çölyak ve laktoza intoleranslı kişiler gluten içermeyen yapısı ve süt kazein kalitesine benzeyen zengin protein seviyeleri nedeniyle tüketmelilerdir.
Bulgular çölyak hastalarından serum IgA‘larının bu çeşit proteinlere düşük bağlanma afinitesi gözlendiğinden çölyaklı bireyler için güvenli olduğunu göstermektedir.
[toggle title=”Yararlanılan kaynaklar”]1.Demir MK, Kılınç M KİNOA: BESİNSEL VE ANTİBESİNSEL ÖZELLİKLERİ. Journal of Food and Health Science 2016; 2(15): 104-111. 2.Tan M, Yöndem Z İnsan ve Hayvan Beslenmesinde Yeni Bir Bitki: Kinoa (Chenopodium quinoa Willd.). Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü, Erzurum. Alınteri 2013; 25 (B): 62-664.Navruz-Varlı S, Şanlıer N. Nutritional and health benefits of quinoa (Chenopodium quinoa Willd.). Journal of Cereal Science 2016; 69: 371-376. 3. Türksoy S, Özkaya B. Gluten ve Çölyak Hastalıgı. Türkiye 9. Gıda Kongresi; 24-26 Mayıs 2006, Bolu[/toggle]
